Rombout de Wijs

 

  • Periode: 1961 – 1983
  • Archiefinstelling: Natuurhistorisch Museum Rotterdam
  • Locatie: Noordzeekust, Skomer, Wales, Hilversum
  • Provincies: N-Holland, Z-Holland, Utrecht
  • Soorten: Zeekoet, Alk, Kleine Mantelmeeuw, Zilvermeeuw, Papegaaiduiker
  • Bron: verslagen, rapporten

 

  • Inleiding

Dit archief betreft de wetenschappelijke nalatenschap van Rombout de Wijs (RdW). De Werkgroep Ornithologisch Erfgoed heeft zoveel mogelijk hiervan gedigitaliseerd zodat het als geheel ontsloten wordt naar belangstellenden.

 

  • Archiefbeschrijving

Het archief bevat twee digitaal opgeslagen doctoraalverslagen over zeevogels; één over de geografische variatie van de Zeekoet, en de andere over de ecologie van Zilvermeeuw en Kleine Mantelmeeuw op Skomer. Laatstgenoemde studie leidde tot twee vervolgopdrachten van de Universiteit van Oxford en de onderzoeksverslagen daarvan maken ook deel uit van het archief. RdeW legde een beperkte verzameling aan van zeevogelpoten, Zeekoetschedels en vogeleieren. Zelf stelde hij een zeevogelpotentabel samen.
Het archief bevat ook 16 vogeldagboeken over de periode 1961-81, waaruit de soorten zijn samengevat in een digitaal overzicht. Zie onder Downloads.

 

  • Ornithologische betekenis

De delen van het archief die gaan over de systematiek van de Zeekoet, hebben internationale erkenning gekregen. De vogeldagboeken zijn van regionale betekenis.

 

  • Downloads
Geografische variatie van de Zeekoet
PDF – 17,5 MB 196 downloads
Breeding Biology Herring and Lesser Black Backed Gulls on Skomer
PDF – 11,1 MB 266 downloads
Gulls and Other Seabirds on Skomer, 1983
PDF – 1,8 MB 278 downloads
Collectie vogeleieren
PDF – 447,3 KB 202 downloads
Collectie vogelpoten
PDF – 158,8 KB 194 downloads
Collectie schedels van Zeekoeten
PDF – 322,9 KB 206 downloads
Samenvatting vogelwaarnemingen 1969-1981
PDF – 376,0 KB 197 downloads
Publicaties W. J. R. de Wijs
PDF – 117,4 KB 277 downloads

 

  • Links

 

  • Over de archiefvormer

De Wijs, Willem Jan Rombout, 3 oktober 1951 – 15 maart 2013, had liefde en diepe interesse voor de natuur. Dat kwam niet uit de lucht vallen. Hij leerde thuis veel over vogels en zoogdieren. Vader Arend de Wijs was een bekend zoöloog en zijn moeder Rie de Wijs-Tabois was medeoprichter van Vogelwerkgroep Het Gooi en omstreken. Geboren in Haarlem, groeide De Wijs op in Hilversum-Noord dichtbij de Westerheide.

Al jong was RdW actief lid van zowel de Christelijke Jeugdbond van Natuurvrienden (CJN) als de Katholieke Jeugdorganisatie voor Natuurstudie (KJN), waar hij nog veel meer natuurkennis opdeed. Zijn belangstelling voor libellen, zweefvliegen en in Nederland voorkomende amfibieën, reptielen en vleermuizen vond daar een vruchtbare voedingsbodem. RdW werkte mee bij het inventariseren van broedvogels in verschillende gebieden in Het Gooi en hielp bij het uitpluizen van braakballen.

De keuze om bioloog te worden was al vroeg bepaald. RdW studeerde biologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam en woonde in de omgeving van het concertgebouw. Hij volgde colleges bij prof. K.H. Voous over  diersystematiek. RdW studeerde in 1981 cum laude af bij dr. J. Wattel. Zeevogels was zijn hoofdvak. Ook bestudeerde hij de ecologie van grote meeuwen.

In zijn werkzame leven was RdW als bioloog in dienst van respectievelijk de Provinciale Waterstaat, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten en hield zich bezig met (broed-) vogelinventarisaties (Naardermeer), advisering over weidevogelinventarisaties en -beheer (Z-Holland en Eemland, Utrecht) en tussendoor promoveerde hij op onderzoek naar zeevogels op Skomer, een eiland voor de kust van Wales.

 

Zijn veelzijdige en diepgaande belangstelling voor een scala van onderwerpen, die direct met de natuur te maken hebben, blijkt ook uit de activiteiten van RdW in zijn vrije tijd.
Zo was hij in zijn jeugd al aangestoken door de kennis en het enthousiasme van NJN- en CJN-leden en daardoor ook al bezig met bestudering van zeevogels. Toen er in de jaren 70  met olie besmeurde zeevogels op het strand aanspoelden, was het logisch dat RdW ging helpen bij het redden van deze slachtoffers. Soms werden daarvoor zelfs de kerstdagen  opgeofferd.

RdW was in zijn vrije tijd actief bij:

  • Broedvogelinventarisaties vanaf 1968
  • Club van Zeetrekwaarnemers, die nu ZeevogelWerkgroep (ZWG) heet (sectie van de Nederlandse Ornithologische Unie)
  • Vogelringstation Kennemerduinen, met beperkte Vogelvergunning F
  • Medewerker vleermuiscensus Limburgse kalksteengroeven
  • Medewerker Veldwerkgroep VZZ (muizen, vleermuizen o.a.)
  • Deelnemer Vleermuis Atlasproject, daarbij provinciaal coördinator Flevoland
  • Werkgroep ZeeZoogdieren WZZ
  • Inventarisatie Libellen Odonata Naardermeer
  • Inventarisatie van vleermuizen in Forten in Het Gooi, zoals die van Naarden-vesting.
  • Vogelgeluiden: De Wijs verzamelde vanaf 1980 met eenvoudige middelen vogel-geluiden. Sinds 2003 gebeurde dat serieuzer, maar nog steeds met geïmproviseerde middelen. Een selectie van zijn opnames staan op in eigen beheer uitgebrachte CD’s.

 

  • Publicaties

Zie onder onder Downloads.

 

  • Bronnen

In het Handbuch der Vögel Russlands und angrenzender Gebiete, Band 6/2 Charadriiformes (Alcae) onder eindredactie van V.E. Flint en A.N. Golovkin, is bij de behandeling van de Zeekoet een paragraaf gewijd aan “Bemerkungen zur Systematik”. Daarin is een verwijzing naar het artikel van RdW in Limosa (1981). De visie van RdW dat de ondersoort hyperborea geen valide ondersoort is, neemt dit handboek over. De naam van RdW is helaas verkeerd opgenomen als W.J.R. de Wus.